Asp.NET Nedir? Nasıl Yazılır? Niçin Yazılır?

Dinamik web siteleri oluşturmak adına kullanılan PHP, ASP gibi dillerden sonra, son teknoloji olarak Web dünyasında yerini alan bir dildir Asp.NET

Son zamanlarda, takip ettiğim forumlarda açılan konulardan sonra böyle bir makaleyi BilgiUstam ile paylaşmak istedim.

Bir kullanıcı sormuş; Asp.NET Öğrenmek için önce C# mı öğrenmeliyim VB.NET mi?

Asp.NET bir dil değil, çatıdır. C# ve VB.NET’ten herhangi birini bilmeniz Asp.NET ile proje geliştirebileceğiniz anlamına gelmektedir. Bu bağlamda öncelik, sonrası sırasından çok Hangisini Öğrenmeliyim kararı verilmelidir.

Günümüzde hâla süre gelen, kolaycılık çatışması, PHP’den Asp.NET e geçişi ne yazık ki önlemektedir. Kullanıcı yeni bir projeyi kendisi oluşturmak yerine varolan projeyi notepad ile açarak basit ortamlarda Bul/Değiştir mantığı ile düzenlemektedir.

Yine bir kullanıcımız soruyor : Elimde Asp.NET bir proje var. Bunu Visual Studio haricinde nasıl açabilirim?

Visual Studio, J#, C#, VB.NET dillerini bünyesinde barındıran, Asp.NET ile proje geliştirebileceğiniz, AJAX Extension destekli projeler oluşturabileceğiniz bir Microsoft uygulamasıdır. Microsoft’un tekelciliği bu konuda biraz ön plana çıkıyor. Benim dilimi ancak benim uygulamam ile açabilirsin mantalitesi yer buluyor kendine.

Asp.NET Yazmaya başlayacağım. Nerden Başlamalıyım?

Öncelikle kendinize bir Visual Studio Edinmelisiniz. Sonrasında, File / New Web Site seçenekleri ile yeni Web sitemizi oluşturuyoruz. Projelerimizde 2 seçeneğimiz bulunuyor. Code Behind ve Code Seperate. Bu seçenekler bize, ASP gibi aynı sayfa içersinde kod yazmamızı ya da kodlarımızı farklı bir dosya da saklamamızı sağlıyor.

C# Dilinde açtığımız bir Web Projesinde, Default.aspx sayfası kodlarını Default.aspx.cs dosyasında saklayacaktır. Aynı şekilde VB.NET dilinde açtığımız bir web projesi de Default.aspx.vb dosyasında saklayacaktır. Böylece hem kodlarımız düzenli durumda olacak, hemde Performansımızı etkilemeyecektir. Sayfa yorumlamaya gelen Browser web sunucudan sadece ihtiyacı olan kısmı isteyecektir. 25000 satırlık bir Code Behind sayfa yerine ihtiyacı olan kısmı okuyarak kalan kodları gerektiğinde kullanacaktır.

MasterPage Kavramı Nedir?

PHP ve ASP sayfalarımızda, include’lar ile birçoğumuz çalıştık. include header,include footer onu çağır bunu çağır… MasterPage kavramına kadar geldik.

Bir MasterPage (Şablon) Ekliyoruz. Alt sayfaların açılmasını istediğimiz bölümü seçiyoruz. Hepsi bu. Sayfalarımızı eklerken “Select Master Page” seçeneği ile Master yolunu gösteriyoruz. Artık tüm sayfalarımız aynı şablon içersinde ve kullanımı için 1 satır kod bile yazmadık.

İyi ama nasıl çalıştıracağız?

Asp.NET ile geliştirdiğiniz sayfayı, F5 ile hem build edip, hem hatalarınızı görüp, hem çalıştırabilirsiniz.

Fakat bende IIS Kurulu değil? Üstelik XP Home Edition Kullanıyorum?

Visual Studio, sizin ne kullandığınızı önemsemiyor. Kendisi sanal bir sunucu oluşturarak, Random bir port atıyor. Bu port üzerinden, hem bilgisayarınızı hem sizi yormadan projenizi browse ediyorsunuz