Bilgisayar Portları Ve Görevleri

bilgisayarlarda ve çevre birimlerinde bulunan bağlantı portlarını ve görevlerini anlatan bir çalışma. Bağlantı arabirimlerinde zorluk çeken arkadaşlara da yardımcı olur kanaatındayım.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

:::BAĞLANTI PORTLARI:::

Anakart Bağlantı Paneli



PS/2 Klavye ve Fare Girişi



Klavye ve Fare bağlantı arayüzü olan PS/2, USB ile kullanımı zamanla azalsada halen kullanılmaktadır. Mor renk klavye, yeşil renk ise fare için kullanılır. Bu birimi kullanırken dikkat edilmesi gereken bir ayrıntı vardır. Bilgisayar çalışırken sökülüp takılması, anakarta takılı olan bileşen zarar verebilir. Klavye ve farelerin girişlerindeki pinler hasar görürse bu çevre birimlerinin çalışmamasına neden olur.

USB 1.1/2.0 Evrensel Bağlantı Birimi



USB bağlantı birimi günümüzde birçok bileşen için kullanılmaktadır. Flash diskler başta olmak üzere harici harddisk, klavye, fare, ses ve TV kartları gibi bir çok bileşeni bilgisayara bağlamada önemli rol oynar. Bağlantı hızı ortalama sanide 25-35 MB arasında değişmektedir. Bilgisayara bağlanılan birimlerin çoğu güç gereksinimi de USB üzerinden karşılar. Gerek duyulursa harici adaptör ile takviye yapılabilir. Yakın bir gelecekte USB 3.0 kullanıma sunulacaktır.

Analog ses Bağlantıları



Anakartlarda bulunan entegre ses yongası standart olmuş durumda. 3,5 mm jack bağlantı türü kullanarak anakart arakasına 3’lü veya 6’lı olarak bağlantı yapabilirsiniz.

-3’lü bağlantı Stereo çıkış, stereo mikrofon girişi ve bir tane daha stereo çıkış hattı sağlanıyor. Bu bağlantılar 5+1 desteği için anakartın driver yazılımı ile istenilen çıkışa dönüştürülebiliyor.

-High Definition ses tanımlı anakartlarda ise 7+1 ses desteği vardır. Bu durumda ise analog çıkışların sayısı 6'dır.

Standart olarak pembe renk mikrofon girişi, yeşil renk ise hoparlör veya kulaklık için kullanılır. Realtek vb. programlar ile gerektiğinde değiştirilebilir.

Ethernet (Kablolu) Ağ Bağlantısı



Anakartın, arka panelinde bulunan RJ-45 konnektör ile bilgisayarlar ve modemler arası iletişim kurmaya yarayan bağlantı birimidir. Ethernet bağlantısı 10/100/1000 MBit olarak anakartın modeline göre değişiklik gösterir. Genellikle internet bağlantısı ve dosya transferi için günümüzde en çok tercih edilen arabirimdir. Veri aktarım hızı saniyede 100 mb civarındadır.

Fax-Modem Bağlantısı



Bilgisayar üzerinden fax gönderimi ve alımı sağlayan birimdir. Çoğu dizüstü bilgisayarda dahili olarak bulunmaktadır. Masaaüstü bilgisayar için PCI kart olarak harici satılmaktadır. RJ-11 konnektörü ile telefon hattı arasında bağlantı kurularak iletişim sağlanır.

FireWire IEE1394 Bağlantısı



FireWire teoride 400 Mbit/s ve 800 Mbit/s hızlara sahip iki versiyonu bulunmakta. Dizüstü bilgisayarlarda, genellikle 4 iğneli masaüstü bilgisayarlarda ise 6 iğneli versiyonu kullanılmaktadır. USB bağlantıdan daha performanslıdır.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

:::VİDEO VE SES AKTARIMI:::

Komponent ve RCA Bağlantısı



Video bağlantılarında en çok tercih edilenler Komponent ve RCA dır. Kablo yapıları aynı olmasına rağmen görüntü aktarma biçimi teknik olarak farklıdır.

SCART Bağlantısı



Uzun zamandır kullanılan SCART teknolojisi analog sinyalleri bir araya toplayıp tek bir bağlantı üzerinden gönderir. Bu bağlantı standardı YUV adı verilen analog video sinyalini sesle beraber iletir. Tek bir kablodan oluşur ve ekran kartlarındaki S-Video’yu bazen bu şekilde analog olarak aktarıcı çeviriciler kullanılır.

S-Video (Super Video) Bağlantısı



4 ve 7 iğneli olarak iki tür S-Video bağlantısı vardır. 7 iğneli olanı 4'e göre daha fazla veri iletme kapasitesine sahiptir. RCA ya göre görüntü tek bir kablodan iletir. Ekran kartlarının çoğunda bulunur. Televizyona bağlamak içinde tercih edilen bir bağlantı birimir.

D-Sub – Analog Görüntü Bağlantısı



D-Sub bağlantısı 15 iğneli arabirimi ile görüntüyü monitöre analog biçimde aktarır. Bu kabloda veya bağlantı kısmında bir arıza olursa, monitörde bazı renkler görünmez veya bir renk baskın görünür.

DVI - Dijital Video Bağlantısı



LCD monitörlerde kullanılan dijital bağlantı arayüzü DVI'dır. Görüntüyü mönitöre analog sinyallerle değil, dijital olarak aktarıyor. Bu sayede ekran kartından çıkan görüntü, hiçbir bozulmaya uğramadan ekrana ulaşıyor.

HDMI - Yüksek Çözünürlüklü Multimedya Arayüzü



HDMI teknolojisi ile tek bir bağlantı sayesinde LCD ve Plazma monitörlere sesi ve görüntüyü bir arada aktarmanın en kolay yolu. Üst seviye ekran kartlarında ve bazı HTPC için üretilen anakartlarda bulunan HDMI port sayesinde hoparlör desteği olan LCD Monitörlere tek bir kablo ile görüntüyü ve sesi digital bağlamak mümkün.

S/PDIF ve Koaksiyel Dijital Ses Birimi



Harici ses kartları ve gelişmiş anakartlarda bulunan dijital ses çıkışlarından bir tanesi de S/PDIF (Sony Philips Digital Interconnect Format) teknolojisidir. Tek bir kablo üzerinden sesi uygun biçimde kodlanarak amfiye aktarılır. Seste kayıp olmaz ve çevresel ses iyi biçimde kullanılır.

Bu bağlantının iki şekli vardır: Koaksiyel olan eş eksenli kablo ve fiber optik kablo. Desteklenen bağlantı çeşidine göre bir tanesi tercih edilir.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

:::VERİ VE DOSYA TRANSFERİ:::

IDE/PATA Bağlantısı



Anakartlarda kullanılan eski nesil veri transfer arayüzü. IDE harddisk ve DVD-RW gibi dahili bileşenleri bağlama kullanılır. Günümüzde artık pek tercih edilmemektedir.

SATA Bağlantısı



Dahili harddiskleri ve DVD-RW sürücülerini anakarta bağlama da kullanılan ve son zamanlarda en sık kullanılan dahili bağlantı birimidir.

e-SATA Bağlantısı



Harici harddiskleri bilgisayara bağlama da en hızlı yöntem eSATA'dır. Ortalama saniyede 70-100 mb civarında veri transferi gerçekleştirilir. eSATA desteği olan harici harddiskler ekstra güce ihtiyaç duyacağı için adaptörü ile kullanılması tavsiye edilir.

AGP Bağlantı Slotu



Eski nesil ekran kartlarını anakarta bağlamada kullanılan bir teknoloji. Günümüz anakartlarında bulunmamakta. En son AGP 8x olarak kullanıldı. Yerini PCI Express slotlara bıraktı.

PCI Bağlantı Slotu



Halen kullanılmakta olan bir bağlantı türüdür. Özellikle TV kartı ve ses kartı bağlamak için kullanılır. Bunun dışında diğer arayüz birimlerini bulunduran PCI kartlar, Wireless ve Fax-Modem PCI kartlarını bağlamak içinde kullanılır.

PCI Express x16 Slotu



Yeni nesil PCI bağlantı türü. PCI x16 tabanlı ekran kartlarını bağlamada kullanılır. PCI Express 2.0 olarak güncel versiyonu son zamanlarda daha çok tercih ediliyor. Anakartların modeline göre birden fazla bulunabiliyor.

AGP-PCI-PCI Express Karşılaştırması



PCMCIA/CardBus Kartlar



Dizüstü bilgisayarlarda bulunan ve harici birimileri bağlamaya yarayan arayüzdür. Kısaca PCI'ın dizüstü versiyonudur. Yerini PCI Express teknolojisinin devamı olan ExpressCard’a bırakmıştır.

PCI ExpressCard 34/54 Kartlar



PCMCIA'ın yeni sürümüdür. 34mm ve 54mm olmak üzere iki farklı türü vardır. 34mm sürümü 54mm sürümde de kullanılabilir. Ama tam tersi mümkün değildir. Aynı şekilde eski PCMCIA versiyonuda yeni modellerde kullanılamamaktadır.

PCI/PCMCIA Kartların Karşılaştırması



Hafıza Kart Yuvaları



Bilgisayarlarda artık vazgeçilmez bağlantılardan birisi olan kart okuyucular genellikle dizüstü bilgisayarlarda dahili bulunurken, masaüstü bilgisayarların kasalarındaki 3.5" veya 5.25" yuvalara da takılabiliyor.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------